- 25024
- 1000
- 1000
- 1000
گزیده بهارستان جامی
«بهارستان» یا «روضة الأخبار و تحفة الأبرار»، اثر «عبدالرحمان جامی»، کتابی به نثر مسجع است. این کتاب دربرگیرنده‌ی حکایات و اندرزهای اخلاقی است و جامی آن را در سال 892 هجری قمری به زبان فارسی نوشته است.
از ایرانصدا بشنوید
* معرفی کتاب:
عبدالرحمان جامی، کتاب را برای تعلیم و تربیت فرزندش، «ضیاءالدّین یوسف»، تألیف و در سال 892 هجری قمری به پادشاه تیموری، «سلطان حسین بایقرا» تقدیم کرده است.
این کتاب شامل مقدمه، هشت روضه و خاتمه است و به شیوه‌ی گلستان سعدی تألیف شده است؛ هشت روضه بهارستان، به تقلید از هشت باب گلستان، عبارت است از:
دیباچه
روضهٔ نخست: در ذکر احوال مشایخ صوفیه
روضهٔ دوم: در ذکر حکمت حکما
روضهٔ سوم: در ذکر پادشاهان
روضهٔ چهارم: در ذکر بخشندگان
روضهٔ پنجم: در عشق و ذکر حال عاشقان
روضهٔ ششم: در مطایبه
روضهٔ هفتم: در شعر و بیان شاعران
روضهٔ هشتم: در حکایات حیوانات
خاتمهٔ کتاب
* ویژگی‌های کتاب:
ویژگی‌های بارز بهارستان عبارت است از: استشهاد به آیات قرآن کریم و احادیث و روایات دینی، استناد به اشعار فارسی و عربی، کاربرد لغات و اصطلاحات عرفانی، لغات و ترکیبات فارسی و صنایع بدیعی و استفاده از امثال و حکم.
عبارات کتاب: جز در مواردی خاص، ساده است و در میان آثار منثور مقامی شامخ دارد. بیشتر قسمت‌های کتاب مشتمل بر مطالب اخلاقی و اندرزهای سودمند و مطایباتِ آن متضمّن لطایف و ظرایف است و باب «شعر و بیان احوال شاعران» دارای فواید تاریخی و ادبی است و قطعات تاریخی آن به روشن شدن احوال شعرا و عرفا کمک می‌کند، هرچند مؤلف گاهی دچار اشتباهات تاریخی و لغزش‌های ادبی شده و به استناد برخی از تذکره‌ها، مطالبی نقل کرده است که درست نمی‌نماید؛ از جمله حکایاتی درباره‌ی رودکی، فردوسی و چند شاعر دیگر.
بهارستان متأثر از گلستان سعدی: جامی در نگارش بهارستان علاوه بر گلستان سعدی از کتاب‌های نویسندگان پیش از خود نیز متأثر بوده است. بهارستان در مقایسه با گلستان سخنان منظوم بیشتری دارد؛ نثر آن مسجع و در برخی موارد کمی متکلّفانه است؛ اما درمجموع، شیوه‌ی انشای بهارستان جامی از گلستان سعدی، حتی در قسمت‌هایی که رنگ ادبی بیشتری دارد، ساده‌تر است و شاید یکی از دلایل آن اختصاص داشتن کتاب به فرزند مؤلف باشد.
نثر بهارستان به پختگی و انسجام گلستان نیست و حجم آن به‌تقریب برابر حجم گلستان است، اگرچه احتمالاً این امر تقلیدی آگاهانه نبوده است و بیشتر به حجم آثاری از این نوع بر می‌گردد.
جامی در خاتمه، به شیوه سعدی، مدعی است که ابیات و حکایات همه از خود اوست و نقل و اقتباس نیست، اما کتاب‌های دیگری از قبیل: «المستجاد قاضی تنوخی و الفرج بعدالشده» و ترجمه فارسی آن به قلم دهستانی، تواریخ معتبر فارسی و عربی، تذکره‌ها و مانند اینها منابعی است که جامی در نگارش بهارستان بیش و کم از آنها متأثر بوده است.
درنهایت جامی توانسته است شیوه‌ی نثرنویسان باذوق پیشین را در دوران کم‌ذوقی‌های معاصرانش دنبال کند.
* درباره‌ی نویسنده:
«جامی»، «نورالدین عبدالرحمان بن احمد»، شاعر، ادیب و صوفی نامدار قرن نهم است. وی در 23 شعبان 817 هجری قمری در «خرگِرد»، واقع در منطقه «جام»، به دنیا آمد. از طرف پدر نسبش به «محمدبن حسن شیبانی»، فقیه معروف حنفی قرن دوم، می‌رسد. لقب اصلی جامی را «عمادالدین» دانسته‌اند؛ هر چند لقب مشهور او را «نورالدین» ثبت کرده‌اند.
کودکی و تحصیلات مقدماتی جامی در خرگرد جام، در کنار پدرش، سپری شد. در حدود سیزده سالگی همراه پدرش به هرات رفت و در آنجا اقامت گزید و از آن زمان به «جامی» شهرت یافت. وی در شعر ابتدا «دشتی» تخلص می‌کرد، سپس آن را به جامی تغییر داد که خود علت آن را تولدش در شهر جام و ارادتش به «شیخ الاسلام احمدِ جام» ذکر کرده است.
جامی در آغاز ورود به هرات در مدرسه‌ی «بازار خوش» و سپس مدرسه‌ی «نظامیه» علوم ادبی را آموخت. سپس، احتمالاً در بیست سالگی، برای فراگیری بیشتر به «سمرقند» رفت. در سمرقند در رشته‌های علوم اسلامی نظیر تفسیر و حدیث و سیره، همچنین در موسیقی و فن معما تبحر یافت. او چند سال در آنجا ماند و بعد از سال 850 ه.ق به هرات بازگشت.
جامی در میان‌سالی، شاید حدود پنجاه سالگی، با نوه‌ی مرادش، «سعدالدین کاشغری»، ازدواج کرد و صاحب چهار پسر شد. هوش سرشار، حافظه‌ی قوی، وارستگی، عزت نفس، استغنا، ساده زیستی، خیرخواهی، ظرافت طبع و بذلهگویی از صفات برجسته‌ی جامی بود. وی برخلاف صوفیان دیگر، با طبقات گوناگون مردم نشست‌وبرخاست می‌کرد.
وی به سبب تبحر در علوم و فنون گوناگون، و به تبع آن کثرت و تنوع آثار منظوم و منثور، معروف‌ترین شاعر قرن نهم و از جامع‌ترین شخصیت‌های حیطه ادب و علوم اسلامی این قرن به شمار می‌آید.
جامی به جدّ حامی هنرمندان، به‌ویژه جوانان هنرمند، بود و همین امر، اعتبار بسیاری به او بخشید و هنرمندانی را در اطراف وی گرد آورد. جامی برای رسیدن به ثروت کوشش نمی‌کرد و چون از معتقدان وفادار «نقشبندیه» بود، گرایشی به تجمل نداشت. اوسرمایه خود را صرف ساختن مسجد و مدرسه و خانقاه، تأمین رفاه شاگردان، نشر فرهنگ، کمک به نیازمندان و رفع نیازهای خانقاه‌ها می‌کرد.
ظاهراً وضع سلامتی جامی بعد از شصت سالگی چندان خوب نبود، چون در آثارش از ضعف و پیری و ناتوانی شکوه کرده است. وی درپی یک بیماری چهار روزه، در 17 یا 18 محرّم سال 898 ه.ق درگذشت.
به طور کلی، آثار جامی را می‌توان به گروه‌های زیر تقسیم کرد:
1) آثار ادبی: دیوان قصاید و غزلیات؛ رباعیات؛ هفت اورنگ، شامل: هفت مثنوی (رساله منشآت و...)؛
2) آثار عرفانی: لوایح، رساله‌ای است در بیان معارف و معانی عرفان و ...؛
3) آثار کلامی و حدیثی: شواهد النبوة لتقویة یقین اهل الفتوة، رساله‌ای در اثبات نبوت پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) و شرح سیره آن حضرت و ....
******** از شما مخاطبین محترم بابت کیفیت پایین بعضی قسمت ها پوزش میخواهیم.**********
عبدالرحمان جامی، کتاب را برای تعلیم و تربیت فرزندش، «ضیاءالدّین یوسف»، تألیف و در سال 892 هجری قمری به پادشاه تیموری، «سلطان حسین بایقرا» تقدیم کرده است.
این کتاب شامل مقدمه، هشت روضه و خاتمه است و به شیوه‌ی گلستان سعدی تألیف شده است؛ هشت روضه بهارستان، به تقلید از هشت باب گلستان، عبارت است از:
دیباچه
روضهٔ نخست: در ذکر احوال مشایخ صوفیه
روضهٔ دوم: در ذکر حکمت حکما
روضهٔ سوم: در ذکر پادشاهان
روضهٔ چهارم: در ذکر بخشندگان
روضهٔ پنجم: در عشق و ذکر حال عاشقان
روضهٔ ششم: در مطایبه
روضهٔ هفتم: در شعر و بیان شاعران
روضهٔ هشتم: در حکایات حیوانات
خاتمهٔ کتاب
* ویژگی‌های کتاب:
ویژگی‌های بارز بهارستان عبارت است از: استشهاد به آیات قرآن کریم و احادیث و روایات دینی، استناد به اشعار فارسی و عربی، کاربرد لغات و اصطلاحات عرفانی، لغات و ترکیبات فارسی و صنایع بدیعی و استفاده از امثال و حکم.
عبارات کتاب: جز در مواردی خاص، ساده است و در میان آثار منثور مقامی شامخ دارد. بیشتر قسمت‌های کتاب مشتمل بر مطالب اخلاقی و اندرزهای سودمند و مطایباتِ آن متضمّن لطایف و ظرایف است و باب «شعر و بیان احوال شاعران» دارای فواید تاریخی و ادبی است و قطعات تاریخی آن به روشن شدن احوال شعرا و عرفا کمک می‌کند، هرچند مؤلف گاهی دچار اشتباهات تاریخی و لغزش‌های ادبی شده و به استناد برخی از تذکره‌ها، مطالبی نقل کرده است که درست نمی‌نماید؛ از جمله حکایاتی درباره‌ی رودکی، فردوسی و چند شاعر دیگر.
بهارستان متأثر از گلستان سعدی: جامی در نگارش بهارستان علاوه بر گلستان سعدی از کتاب‌های نویسندگان پیش از خود نیز متأثر بوده است. بهارستان در مقایسه با گلستان سخنان منظوم بیشتری دارد؛ نثر آن مسجع و در برخی موارد کمی متکلّفانه است؛ اما درمجموع، شیوه‌ی انشای بهارستان جامی از گلستان سعدی، حتی در قسمت‌هایی که رنگ ادبی بیشتری دارد، ساده‌تر است و شاید یکی از دلایل آن اختصاص داشتن کتاب به فرزند مؤلف باشد.
نثر بهارستان به پختگی و انسجام گلستان نیست و حجم آن به‌تقریب برابر حجم گلستان است، اگرچه احتمالاً این امر تقلیدی آگاهانه نبوده است و بیشتر به حجم آثاری از این نوع بر می‌گردد.
جامی در خاتمه، به شیوه سعدی، مدعی است که ابیات و حکایات همه از خود اوست و نقل و اقتباس نیست، اما کتاب‌های دیگری از قبیل: «المستجاد قاضی تنوخی و الفرج بعدالشده» و ترجمه فارسی آن به قلم دهستانی، تواریخ معتبر فارسی و عربی، تذکره‌ها و مانند اینها منابعی است که جامی در نگارش بهارستان بیش و کم از آنها متأثر بوده است.
درنهایت جامی توانسته است شیوه‌ی نثرنویسان باذوق پیشین را در دوران کم‌ذوقی‌های معاصرانش دنبال کند.
* درباره‌ی نویسنده:
«جامی»، «نورالدین عبدالرحمان بن احمد»، شاعر، ادیب و صوفی نامدار قرن نهم است. وی در 23 شعبان 817 هجری قمری در «خرگِرد»، واقع در منطقه «جام»، به دنیا آمد. از طرف پدر نسبش به «محمدبن حسن شیبانی»، فقیه معروف حنفی قرن دوم، می‌رسد. لقب اصلی جامی را «عمادالدین» دانسته‌اند؛ هر چند لقب مشهور او را «نورالدین» ثبت کرده‌اند.
کودکی و تحصیلات مقدماتی جامی در خرگرد جام، در کنار پدرش، سپری شد. در حدود سیزده سالگی همراه پدرش به هرات رفت و در آنجا اقامت گزید و از آن زمان به «جامی» شهرت یافت. وی در شعر ابتدا «دشتی» تخلص می‌کرد، سپس آن را به جامی تغییر داد که خود علت آن را تولدش در شهر جام و ارادتش به «شیخ الاسلام احمدِ جام» ذکر کرده است.
جامی در آغاز ورود به هرات در مدرسه‌ی «بازار خوش» و سپس مدرسه‌ی «نظامیه» علوم ادبی را آموخت. سپس، احتمالاً در بیست سالگی، برای فراگیری بیشتر به «سمرقند» رفت. در سمرقند در رشته‌های علوم اسلامی نظیر تفسیر و حدیث و سیره، همچنین در موسیقی و فن معما تبحر یافت. او چند سال در آنجا ماند و بعد از سال 850 ه.ق به هرات بازگشت.
جامی در میان‌سالی، شاید حدود پنجاه سالگی، با نوه‌ی مرادش، «سعدالدین کاشغری»، ازدواج کرد و صاحب چهار پسر شد. هوش سرشار، حافظه‌ی قوی، وارستگی، عزت نفس، استغنا، ساده زیستی، خیرخواهی، ظرافت طبع و بذلهگویی از صفات برجسته‌ی جامی بود. وی برخلاف صوفیان دیگر، با طبقات گوناگون مردم نشست‌وبرخاست می‌کرد.
وی به سبب تبحر در علوم و فنون گوناگون، و به تبع آن کثرت و تنوع آثار منظوم و منثور، معروف‌ترین شاعر قرن نهم و از جامع‌ترین شخصیت‌های حیطه ادب و علوم اسلامی این قرن به شمار می‌آید.
جامی به جدّ حامی هنرمندان، به‌ویژه جوانان هنرمند، بود و همین امر، اعتبار بسیاری به او بخشید و هنرمندانی را در اطراف وی گرد آورد. جامی برای رسیدن به ثروت کوشش نمی‌کرد و چون از معتقدان وفادار «نقشبندیه» بود، گرایشی به تجمل نداشت. اوسرمایه خود را صرف ساختن مسجد و مدرسه و خانقاه، تأمین رفاه شاگردان، نشر فرهنگ، کمک به نیازمندان و رفع نیازهای خانقاه‌ها می‌کرد.
ظاهراً وضع سلامتی جامی بعد از شصت سالگی چندان خوب نبود، چون در آثارش از ضعف و پیری و ناتوانی شکوه کرده است. وی درپی یک بیماری چهار روزه، در 17 یا 18 محرّم سال 898 ه.ق درگذشت.
به طور کلی، آثار جامی را می‌توان به گروه‌های زیر تقسیم کرد:
1) آثار ادبی: دیوان قصاید و غزلیات؛ رباعیات؛ هفت اورنگ، شامل: هفت مثنوی (رساله منشآت و...)؛
2) آثار عرفانی: لوایح، رساله‌ای است در بیان معارف و معانی عرفان و ...؛
3) آثار کلامی و حدیثی: شواهد النبوة لتقویة یقین اهل الفتوة، رساله‌ای در اثبات نبوت پیامبر اکرم (صلّی الله علیه و آله و سلم) و شرح سیره آن حضرت و ....
******** از شما مخاطبین محترم بابت کیفیت پایین بعضی قسمت ها پوزش میخواهیم.**********
امتیاز
کیفیت هنری و اجرای صداپیشگان
محتوا و داستان
تصاویر
از همین گوینده
-
-
-
-
-
-
-
-
ستاره ی توس (داستان زندگی خواجه نصیرالدین توسی)
-
محشای قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران - جلد 14 (بازنگری در قانون اساسی)
-
محشای قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران - جلد 13 (شورای عالی امنیت ملی)
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان