- 20803
- 1000
- 1000
- 1000
گلستان سعدی- باب پنجم
گلستان سعدی شاهکار شیخ مصلح‌الدین سعدی، حکیم، شاعر و نویسنده‌‌ی بزرگ ایران است. گلستان سعدی شامل داستان‌های کوتاه و اندرزهای اخلاقی است که در یک دیباچه و هشت باب تنظیم شده است. این کتاب از شاهکارهای ادبیات ایران است و شهرتی جهانی دارد.
از ایرانصدا بشنوید
سعدی، گلستان را در سال 656 هـجری قمری، در قالب یک دیباچه و هشت باب تدوین کرد:
«در آن مدت که ما را وقت خوش بود / ز هجرت ششصدوپنجاه‌وشش بود»
سعدی در این اثر با انتخاب کلمات مناسب و گزینش‌های درست، خواننده را به وجد می‌آورد. واژه‌ها در گلستان از نوعی موسیقی جان‌دار و همچنین هماهنگی برخوردارند.
با توجه به حرکات ریتمیک واژه‌ها درمی‌یابیم که سعدی با هنرمندی و با دانش فراوان و آینده‌نگری، واژه‌ها را برگزیده است. گلستان به سبب نثر مسجع و آهنگین خود زیباترین کتاب نثر فارسی است.
«احمد تمیم‌داری»، پژوهشگر و استاد و دانشگاه، درباره‌ی سعدی می‌گوید: «در کشورهای اسلامی آثار سعدی را به عنوان کتاب‌های درسی تدریس می‌کنند؛ به ویژه گلستان که نه تنها در بین خواص، که در بین عامه مردم نیز شناخته شده است.... وقتی سفیر انگلستان در یکی از کشورهای شبه قاره، گلستان سعدی را از بر و بدون غلط می‌خواند، حساب ما روشن می‌شود».
هشت باب گلستان سعدی عبارت‌‌اند از:
باب اول: در سیرت پادشاهان
باب دوم: در اخلاق درویشان
باب سوم: در فضیلت قناعت
باب چهارم: در فواید خاموشی
باب پنجم: در عشق و جوانی
باب ششم: در ضعف و پیری
باب هفتم: در تأثیر تربیت
باب هشتم: در آداب صحبت
***
درباره سعدی:
تخلص خود را از نام «سعدبن ابی بکر بن سعد زنگی» ولی‌عهد مظفرالدین ابوبکر گرفت. هر وقت سعدی در شیراز بود، در خدمت این ولی‌عهد ادب پرور به سرمی‌برد.
سعدی در نظامیه‌ی بغداد تحصیل کرد. دانشجویان دانشگاه نظامیه عبارت بودند: از مفسران، محدثان، وعاظ، حکام و مذکران.
شیخ پس از پایان تحصیل، به سیروسیاحت پرداخت و در مجالس، وعظ می‌گفت و مردم را به سوی دین و اخلاق هدایت می کرد.
به طوری که از آثار سعدی برمی‌آید و معاصرانش هم می‌نویسند، در لغت، صرف و نحو، کلام، منطق، حکمت الهی و حکمت عملی، (عالم الاجتماع و سیاست مدن) مهارت داشت.
کتاب بوستان نه فقط حاوی مطالب اخلاقی و حکمتی است، بلکه استادی شیخ را در علم الاجتماع نشان می‌دهد. تبحر وی در زبان عربی و فارسی و ذوق لطیف و طبع و قادش، او را برانگیخت تا شیرین‌ترین آثار فارسی را در نظم و نثر از خود به جای گذارد.
سعدی درابتدا همان سبک متداول زمان خویش را در نویسندگی در پیش گرفت. بعد به سبک خواجه عبدالله انصاری تمایل یافت، اما طولی نکشید که سبک خاص و مشخصی برای خود ابداع کرد.
شیخ اجل نه تنها به نصایح مردم می‌پرداخت، بلکه از اندرز دادن به سلاطین هم مضایقه نداشت؛ کما اینکه باب هفتم خود را به اندرز پادشاهان اختصاص داد.
شاهکار سعدی در نثر، گلستان اوست که درحقیقت نوعی مقامه‌نویسی است؛ ولی در این رویه گرد تقلید نگشته و راه تازگی و ابتکار را پیموده است.
*در میان شاعران تاریخ ادبیات پارسی، سعدی شیرازی تنها شاعر و نویسنده‌ای است که افزون بر شعرهای دلکش، نثر بی‌همتایی نیز دارد. ویژگی‌های شخصیتی سعدی و احوال روحی او را می‌توان در حکایت‌های گلستان یافت. حکایت‌های بی‌نظیر او از منظر روایت و روایتگری و نوع نگاه و جهان‌بینی انسان‌گرایانه (اومانیستی) سعدی در زمانه‌ی خودش، چونان سندی جامعه‌شناختی و مردم‌شناسانه ارزش‌های بسیاری دارد. هیچ شاعر دیگری نمی‌توان یافت که به قدر او مراودات و اخلاقیات مردم را کاویده باشد. نگاه مکاشفه‌گر و روحیه‌ی سیروسفر سعدی و سیروسلوک او در جغرافیای پهناور عصر خویش، پای او را به جزیره‌ی کیش هم می‌کشاند؛ او به‌خوبی از سفر لذت می‌برد و دستاوردهایش از سفر را در ظرف جذاب قصه جای می‌دهد. سعدی شریعت‌مدارترین شاعر ما نیز هست و الگوها و ارزش‌های اخلاقی و انسانی را به بهترین و زیباترین شکل نشانمان می‌دهد؛ بی‌آنکه مستقیم حرفش را بگوید. اندیشه‌های بلند سعدی و کتاب گلستان او در زمانه‌ی اکنون، بیشتر مناسب احوال انسان ایرانی است؛ نویسنده‌ای که آثارش جهان‌شمول و بی‌مرز وَ در سخن‌گفتن پارسی و بهره‌بردن از زیبایی‌های این زبان « استاد» است.
* در این جلد، برگزیده‌ای از حکایت‌های باب پنجم از گلستان سعدی، یعنی باب «در عشق و جوانی»، را با روایت و شرح دکتر اسماعیل آذر خواهید شنید.
«در آن مدت که ما را وقت خوش بود / ز هجرت ششصدوپنجاه‌وشش بود»
سعدی در این اثر با انتخاب کلمات مناسب و گزینش‌های درست، خواننده را به وجد می‌آورد. واژه‌ها در گلستان از نوعی موسیقی جان‌دار و همچنین هماهنگی برخوردارند.
با توجه به حرکات ریتمیک واژه‌ها درمی‌یابیم که سعدی با هنرمندی و با دانش فراوان و آینده‌نگری، واژه‌ها را برگزیده است. گلستان به سبب نثر مسجع و آهنگین خود زیباترین کتاب نثر فارسی است.
«احمد تمیم‌داری»، پژوهشگر و استاد و دانشگاه، درباره‌ی سعدی می‌گوید: «در کشورهای اسلامی آثار سعدی را به عنوان کتاب‌های درسی تدریس می‌کنند؛ به ویژه گلستان که نه تنها در بین خواص، که در بین عامه مردم نیز شناخته شده است.... وقتی سفیر انگلستان در یکی از کشورهای شبه قاره، گلستان سعدی را از بر و بدون غلط می‌خواند، حساب ما روشن می‌شود».
هشت باب گلستان سعدی عبارت‌‌اند از:
باب اول: در سیرت پادشاهان
باب دوم: در اخلاق درویشان
باب سوم: در فضیلت قناعت
باب چهارم: در فواید خاموشی
باب پنجم: در عشق و جوانی
باب ششم: در ضعف و پیری
باب هفتم: در تأثیر تربیت
باب هشتم: در آداب صحبت
***
درباره سعدی:
تخلص خود را از نام «سعدبن ابی بکر بن سعد زنگی» ولی‌عهد مظفرالدین ابوبکر گرفت. هر وقت سعدی در شیراز بود، در خدمت این ولی‌عهد ادب پرور به سرمی‌برد.
سعدی در نظامیه‌ی بغداد تحصیل کرد. دانشجویان دانشگاه نظامیه عبارت بودند: از مفسران، محدثان، وعاظ، حکام و مذکران.
شیخ پس از پایان تحصیل، به سیروسیاحت پرداخت و در مجالس، وعظ می‌گفت و مردم را به سوی دین و اخلاق هدایت می کرد.
به طوری که از آثار سعدی برمی‌آید و معاصرانش هم می‌نویسند، در لغت، صرف و نحو، کلام، منطق، حکمت الهی و حکمت عملی، (عالم الاجتماع و سیاست مدن) مهارت داشت.
کتاب بوستان نه فقط حاوی مطالب اخلاقی و حکمتی است، بلکه استادی شیخ را در علم الاجتماع نشان می‌دهد. تبحر وی در زبان عربی و فارسی و ذوق لطیف و طبع و قادش، او را برانگیخت تا شیرین‌ترین آثار فارسی را در نظم و نثر از خود به جای گذارد.
سعدی درابتدا همان سبک متداول زمان خویش را در نویسندگی در پیش گرفت. بعد به سبک خواجه عبدالله انصاری تمایل یافت، اما طولی نکشید که سبک خاص و مشخصی برای خود ابداع کرد.
شیخ اجل نه تنها به نصایح مردم می‌پرداخت، بلکه از اندرز دادن به سلاطین هم مضایقه نداشت؛ کما اینکه باب هفتم خود را به اندرز پادشاهان اختصاص داد.
شاهکار سعدی در نثر، گلستان اوست که درحقیقت نوعی مقامه‌نویسی است؛ ولی در این رویه گرد تقلید نگشته و راه تازگی و ابتکار را پیموده است.
*در میان شاعران تاریخ ادبیات پارسی، سعدی شیرازی تنها شاعر و نویسنده‌ای است که افزون بر شعرهای دلکش، نثر بی‌همتایی نیز دارد. ویژگی‌های شخصیتی سعدی و احوال روحی او را می‌توان در حکایت‌های گلستان یافت. حکایت‌های بی‌نظیر او از منظر روایت و روایتگری و نوع نگاه و جهان‌بینی انسان‌گرایانه (اومانیستی) سعدی در زمانه‌ی خودش، چونان سندی جامعه‌شناختی و مردم‌شناسانه ارزش‌های بسیاری دارد. هیچ شاعر دیگری نمی‌توان یافت که به قدر او مراودات و اخلاقیات مردم را کاویده باشد. نگاه مکاشفه‌گر و روحیه‌ی سیروسفر سعدی و سیروسلوک او در جغرافیای پهناور عصر خویش، پای او را به جزیره‌ی کیش هم می‌کشاند؛ او به‌خوبی از سفر لذت می‌برد و دستاوردهایش از سفر را در ظرف جذاب قصه جای می‌دهد. سعدی شریعت‌مدارترین شاعر ما نیز هست و الگوها و ارزش‌های اخلاقی و انسانی را به بهترین و زیباترین شکل نشانمان می‌دهد؛ بی‌آنکه مستقیم حرفش را بگوید. اندیشه‌های بلند سعدی و کتاب گلستان او در زمانه‌ی اکنون، بیشتر مناسب احوال انسان ایرانی است؛ نویسنده‌ای که آثارش جهان‌شمول و بی‌مرز وَ در سخن‌گفتن پارسی و بهره‌بردن از زیبایی‌های این زبان « استاد» است.
* در این جلد، برگزیده‌ای از حکایت‌های باب پنجم از گلستان سعدی، یعنی باب «در عشق و جوانی»، را با روایت و شرح دکتر اسماعیل آذر خواهید شنید.
امتیاز
کیفیت هنری و اجرای صداپیشگان
محتوا و داستان
تصاویر
از همین نویسنده
از همین گوینده
-
-
-
بوستان سعدی، باب نهم در توبه و راه صواب و باب دهم در مناجات و ختم کتاب
-
-
بوستان سعدی، باب ششم: در قناعت و باب هفتم: در عالم تربیت
-
-
-
-
-
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان
کاربر مهمان