حافظه برای مدیران

کتاب «حافظه برای مدیران» دلایل ضعف‌‌حافظه در مدیران و کارشناسان را بررسی می‌کند و راه‌کارهایی برای تقویت آن ارائه می‌دهد. نویسنده‌‌ی اثر دو دهه درباره‌‌ی حافظه تحقیق کرده‌ و در این کتاب ساختار ذهن انسان را از نظر علمی مرور می‌کند.

از ایرانصدا بشنوید

کتاب حافظه برای مدیران، به یکی از مشکلات رایج و مشترک در میان مدیران و کارشناسان، یعنی فراموشی، اشاره می‌کند. ممکن است نام اطرافیانشان را فراموش کنند، زمان جلسات را از خاطر ببرند، حرف‌هایشان را به یاد نیاورند، اسناد را گم کنند و بدتر از همه، کارهای مهمی را که باید انجام بدهند، به فراموشی بسپارند. این مسئله‌ای رایج است و دلایل زیادی برایش ذکر شده که بخشی از آنها نامعتبر هستند، اما بخشی دیگر می‌توانند علل حقیقی این معضل باشند.
ذهن انسان ساختار پیچیده و تودرتویی دارد و اختلالی مانند فراموشی می‌تواند ریشه‌های عمیقی داشته باشد. از طرف دیگر، مدیران به‌سبب مشغله‌ی بسیار، فرصتی برای بررسی مشکل و حضور یافتن در کلاس‌های تقویت‌حافظه را ندارند. یکی از کتاب‌هایی که تلاش دارد به این گروه از افراد کمک کند تا وضعیت خود را بهبود ببخشند، این کتاب است.
«ویکی کالپین»، روان‌شناس و متخصص رفتار سازمانی، تقریباً بیست سال درباره‌‍‌ی مسائل مهم مدیران، همچون ضعفِ حافظه، پژوهش‌های ارزشمندی انجام داده‌‌است. او در این تحقیقات به رابطه‌ی بین حافظه و کم‌خوابی و سلامتی پرداخته‌است. نتیجه‌ی کار این نویسنده، کتاب کوچک و جیبیِ «حافظه برای مدیران» شده که می‌کوشد خیلی فشرده و سریع به این مشکل بپردازد. او در وهله‌ی اول ذهن انسان را بررسی و تلاش می‌کند علت فراموشی را از نظر علمی بررسی نماید. ساختار ذهنی انسان بسیار پیچیده است و ذخیره‌سازی اطلاعات در فرایندی چندمرحله‌ای اتفاق می‌افتد. ما سه سطح حافظه داریم: حافظه‌ی حسی، حافظه‌ی کوتاه‌مدت و حافظه‌ی بلندمدت.
حافظه‌ی حسی اولین بخشی است که اطلاعات بیرونی را در خود ذخیره می‌کند و آن‌ها را در حد چند ثانیه در خود نگه می‌دارد. این بخش خودآگاه نیست و انسان بر روی آن کنترلی ندارد. حافظه‌ی کوتاه‌مدت، خودآگاه است و می‌تواند مدت‌زمان بیشتری داده‌ها را حفظ کند. این حافظه دائماً فعال است و هر لحظه اطلاعات جدید را پردازش می‌کند. ما با تکرار و تمرین می‌توانیم اطلاعات را از این قسمت به حافظه‌ی بلندمدت انتقال دهیم. وقتی داده وارد مرحله‌ی بلندمدت شود، عملاً در حوزه‌ی ناخودآگاه قرار می‌گیرد. گنجایش حافظه‌ی بلندمدت بسیار زیاد است و می‌تواند حجم عظیمی از داده‌ها را در خود جای دهد.
ویکی کالپین به این نکته اشاره می‌کند که ذهن برای دسته‌بندی اطلاعات و فراخوانی آن‌ها مدل‌های تکامل‌یافته‌ای دارد که البته گاهی ممکن است در آن‌ها اختلالی رخ دهد. او برای این اختلالات، به علل متعددی اشاره می‌کند. از نظر او خستگی، تمرکز کم، نگرانی و فشار کاری می‌توانند از دلایل این اتفاق باشند. کالپین پس ‌از آن، به سراغ حافظه‌ی کوتاه‌مدت می‌رود و راه‌کارهایی پیشنهاد می‌دهد تا بتوان این بخش را تقویت کرد. او در ادامه‌ی کتاب، حافظه‌ی بلندمدت را بررسی می‌کند و روش‌هایی پیش روی خواننده‌اش می‌گذارد تا بتوانند حجم ذخیره‌سازی اطلاعات در این بخش از ذهن را افزایش دهد.

* کتاب:The memory pocketbook